-
1 дореволюционный
-ая; -оереволюциягә кадәрге, революциядән элек булган; Октябрь революциясенә чаклы булган -
2 прецедент
м; книжн.прецедент, ( элек булган) охшаш очрак -
3 до
I предлог; с род. п.1) ...га,...га кадәр (чаклы, хәтле)2) (при указ. на степень и предел действия)...ганчы,...га кадәр (тикле)3) (прежде, раньше, перед чем-л.)...дан элек,...ганчы,...га кадәр4) (приблизительно, около)...га якын,...га кадәр5) (при обознач. количественного предела)...га кадәр (чаклы),...га кадәр (чаклы) булган6) (при указ. на предмет, лицо, на к-рое направлено действие)...га•- до некоторой степенинам было не до этого — безнең аннан башка да эшебез күп иде; безнең уебызда ул юк иде
- до свидания
- до тех пор
- до упаду
- от времени до времени
- от доски до доски
- от слова до слова
- что до II с; нескл. -
4 ранний
-яя; -ее1) иртә килгән (булган, төшкән, яуган, узган)2) вакытыннан элек, иртә3) ( первый по времени) баштагы, беренче, башлангыч4) ( бывающий раньше других) иртә өлгерә (пешә) торган• -
5 с
предлог; =со1) с род. п. ( откуда)...дан2) с род. п. (при указ. на жительство и т. п.)...ы,...дан килгән,...лы3) с род. п. (при обознач. лица, предмета, от к-рого берут что-л.)...дан,... башыннан4) с род. п. (при обознач. начального момента какого-л. действия и в сочет. "с... до")...дан,...дан алып,...дан бирле5) с род. п. (при помощи, каким-л. способом)...ып6) с род. п. ( с количественными словами)...да;... белән7) с род. п. (на основании чего-л.) белән8) с вин. п. (приблизительно, почти) чамасы, чаклы, хәтле, диярлек,...лап9) с тв. п. (при указ. на совместность) белән10) с тв. п. (при указ. на наличие чего-л. в чём-л., обладание чем-л.)...лы11) с тв. п. ( при обозначении явления или состояния)...ып12) с тв. п. (при указ. на лицо или предмет, на к-рые распространяется действие, состояние)•
См. также в других словарях:
ерак — рәв. 1. Зур аралык турында; киресе: якын. с. Зур ара белән аерылган, ерактагы. с. Зур аралыклы, озакка сузылган 2. Озак, озак вакыт белән аерылган. с. Күптән үткән, күп вакыт элек булган 3. күч. Югалмаслык итеп, ышанычлы урынга е. яшерергә кушты… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
элгәрге — ге – с. 1. Үткән вакытлардагы, моннан беркадәр яки күп вакыт элек булган 2. Хәзергедән алда булган, берәр нәрсәдән алда булган, моңа кадәрге 3. Шул ук, шундый ук, баштагы, үткәндәге кебек үк, иске элекке җитди хәленә кайтты … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
элгәреге — ге – с. 1. Үткән вакытлардагы, моннан беркадәр яки күп вакыт элек булган 2. Хәзергедән алда булган, берәр нәрсәдән алда булган, моңа кадәрге 3. Шул ук, шундый ук, баштагы, үткәндәге кебек үк, иске элекке җитди хәленә кайтты … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
элекке — ге – с. 1. Үткән вакытлардагы, моннан беркадәр яки күп вакыт элек булган 2. Хәзергедән алда булган, берәр нәрсәдән алда булган, моңа кадәрге 3. Шул ук, шундый ук, баштагы, үткәндәге кебек үк, иске элекке җитди хәленә кайтты … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кадәр — Берәр нәрсәдән элек булган, алдан булган эш хәлне белдерү өчен кулланыла … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
беркөнге — с. Моннан берничә көн элек булган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кичәгенәк — Бу көннән элек булган көндә, үткән көнне. күч. Якын үткәндәге вакытта, күптән түгел. II. КИЧӘ – 1. шиг. Кич 2. Кунаклар белән үткәрелә торган кичке мәҗлес. Нәр. б. багышланган кичке җәмәгать җыелышы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
прецедент — 1. Элек булган һәм шуңа охшашлы башка хәлләр өчен үрнәк яки аклану дәлиле булып хезмәт итә торган хәл 2. Бертөрле яки охшаш мәсьәләләрне хәл итү өчен алдан ук үрнәк итеп чыгарылган суд карары … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
феодализм — тар. Капитализмнан элек булган иҗтимагый строй (аның нигезендә феодалларның җитештерү чараларына тулысынча, үзләренә буйсынган крепостной крестьяннарга өлешчә хуҗа булуы һәм үз территорияләрендә дәүләт белән идарә итү хокукына ия булу ята) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хәтер — 1. Элек булган истәлекләрне, тәэсирләрне, баштан узганнарны аңда саклау, яңарту сәләте 2. ХӘТЕРДӘ – Нәр. б. искә төшереп сөйләгәндә кулланыла; истә. ХӘТЕР КАЛУ – Кемгә дә булса үпкәләү, рәнҗү. ХӘТЕР САКЛАУ – Кемне дә булса үпкәләтмәскә тырышу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бай — с. 1. Зур мал мөлкәтле, матди кыйммәткә ия булган. рәв. бай яшәү. Нәр. б. күп санына, микъдарына ия булган без болынга бик бай түгел 2. Мул, күп. Кирәкле, файдалы компоненты күп булган (төрле катнашмалар, минераллар тур.) бай руда 3. сир. Яхшы,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге